Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Mousso-espiralo-rufo
Tortella squarrosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle squarreuse.
Descripcioun :Aquelo mousso, bessai la pu coumuno de Prouvènço cauquiero, se vèi d'en pertout dins li garrigo, subretout sus lou sòu e peréu la roco. Fai de gràndi tepiero que se destacon eisadamen (bèn pèr lou belèn), ounte li fueio soun proun torso un cop seco. Li fueio soun rufo, verdo à jaunastro, à baso larjo qu'enguèno la tijo. Fai raramen d'espouroufite, pu souvènt en mountagno.
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella, mai la baso di fueio permés de se pas engana.
Port : Acroucarpo
Taio : 3 à 5 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 1 tour, 32 dènt
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico-mediterrano
Ref. sc. : Tortella squarrosa (Brid.) Limpr., 1888
(= Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb., 1864 = Barbula squarrosa Brid., 1827 )